Het is duidelijk herfst in Nederland, met donker en regenachtig weer. Echt Hollands weer zullen sommige zeggen. Helaas gaat deze tijd van het jaar voor veel Nederlanders in meer of mindere mate gepaard met jaarlijks terugkerende depressieve klachten. De omvang van deze seizoensgebonden depressie is door het Fonds Psychische Gezondheid aangegeven in de volgende cijfers. Ongeveer 1,2 miljoen mensen voelen zich in het najaar en de winter buitengewoon somber. Bij 400.000 mensen van deze groep zijn de klachten zo ernstig, dat men kan spreken van een depressie. Hierdoor zijn ook de termen herfstdepressie en winterdepressie ontstaan.
Bij een herfstdepressie of winterdepressie is iemand minimaal twee weken lang het grootste deel van de dag somber. Daarnaast zijn bijkomende klachten; een toename aan voedselbehoefte, futloosheid, slaperigheid, en energieverlies overdag. Een seizoensgebonden depressie kenmerkt zich, zoals de naam al aangeeft, door een duidelijk terugkerend seizoenspatroon.
Bij een groot deel van deze mensen kunnen doorgaans redelijk eenvoudig tips en hulpmiddelen al helpen. Onderstaand zetten wij deze op een rij.
Herfstdepressie en Winterdepressie Tips
Eten
Het is belangrijk om gezond te eten. Ook kunt u het eten eventueel aanvullen met extra vitaminen. Een vitamine D tekort laat bijvoorbeeld een sterk verband zien met depressieve gevoelens. Gezonde voeding of vaker in de zon zitten zijn enkele aanbevelingen in dit onderzoek die het vitamine D niveau kunnen verhogen. Let wel op dat een overdosis aan vitamine D mogelijk schadelijk is voor de gezondheid. Overleg voedingsaanpassingen dus altijd met uw behandelend arts of therapeut.
Bewegen
Naast eten is bewegen ook een belangrijk onderdeel van een gezonde levensstijl tegen depressie. Futloos onder een deken op de bank liggen lijkt misschien een goed plan. Maar het helpt niet tegen een depressie.
Lichaam en geest kunnen elkaar helpen. Een depressie hoeft dus niet alleen tussen uw oren te zitten, maar ook in uw lichaam. Dit artikel van NEMO Kennislink legt het verband uit en heeft ook de toepasselijke titel: “Beweeg het lijf, verpleeg de geest”
Ga dus wat doen en beweeg, dat helpt. Ook is het goed om leuke dingen te plannen. U hebt dan iets leuk om naar uit te kijken.
Ga naar buiten
Bewegen is dus belangrijk en waar kan dat beter dan buiten. Buitenlucht is is gezond en helpt tegen depressiviteit. Daarnaast krijgt u in de buitenlucht ook meer licht. Een tekort aan daglicht kan een belangrijke oorzaak zijn van een winterdepressie of herfstdepressie.
Ritme
Neem geen ander ritme aan in de herfst of winter ten opzichte van de zomer en lente. Ga dus bijvoorbeeld niet meer of langer in bed liggen op donkere dagen. Ritme behouden kan belangrijk zijn.
Neem het serieus en denk positief
Het is een serieus probleem, dus neem het ook serieus. Schaamt u zich er niet voor en bespreek het met anderen.
Door erover te praten is het meestal makkelijker om positief te blijven. Anderen kunnen u bijvoorbeeld laten nadenken over de voordelen van de herfst en winter. Mooie kleuren in de natuur, lekkere warme chocolademelk met slagroom, gezellige feestdagen met de familie, een knisperend haardvuur.
Lichttherapie
Het Dagblad Metro heeft een mooi interview met psycholoog Baer Jonkers ( Fonds Psychische Gezondheid) gepubliceerd. Het interview gaat over de behandeling van seizoensgebonden depressie (in dit geval een herfstdepressie) met lichttherapie.
Baer Jonkers stelt dat lichttherapie klachten van seizoensgebonden depressie vermindert in 50 tot 80.
Ook de GGZ Eindhoven (GGzE) geeft aan dat een lichttherapielamp effectief is. Zij pleiten ervoor dat deze therapie overal snel en laagdrempelig toegankelijk moet zijn. Dit zou kunnen door een doorverwijzing van de huisarts en met een vergoeding vanuit het basispakket. Dat is nu helaas nog niet het geval.
De ervaring bij de behandelaren van GGzE is dat lichttherapie bij de meeste cliënten binnen een week effect heeft. Deze ervaring wordt ook door Wetenschappelijk onderzoek ondersteund.
Lichttherapielampen zijn vrij te koop zodat u ook thuis de depressie kan behandelen. Maar GGzE-psychiater Lisette Rops voelt meer voor begeleiding. Daarom is GGzE bezig met het realiseren van een innovatief een licht- en leefstijlcafé. Dit richt zich niet alleen op lichttherapie maar ook op een gezonde levensstijl, waaronder beweging en buitenlucht.
Emigreren
Dit is de meest ingrijpende stap. Maar wonen in een zonnig klimaat is natuurlijk heerlijk. Het is ook mogelijk om te overwinteren in een ander land. Of door middel van een zonvakantie in de winter de dip te overwinnen.
Meer Tips?
Heeft u nog vragen, andere tips of ervaringen? Dan horen wij deze uiteraard graag. Via het reactieformulier kunt u laten weten hoe u deze donkere dagen goed doorkomt.
Helpt mensen bij het vinden van het juiste hulpmiddel en het correct gebruik hiervan.
Ik merk in mijn omgeving dat ook veel mensen last hebben van depressieve gevoelens, door de lockdown en de lange winter. Sommige mensen zouden ook echt therapie bij depressie kunnen gebruiken, is mijn idee, maar ik vind het lastig om dit tegen hun te zeggen. Lichttherapie is inderdaad ook een goede optie, dit zou ook thuis kunnen namelijk. Ik zal zeker in gesprek gaan komende week met mijn vrienden!